ARTISAN WINES
Vanuit de steden waartussen ze liggen geklemd krijgen Westlanders niet altijd de waardering die ze verdienen. Zelf lijken ze een soort vrede te hebben met die underdogpositie. Maar kom op. De ene innovatie is nog niet op de markt, of de volgende dient zich alweer aan. Er gebeurt zo ongelooflijk veel, er wordt zoveel uitgevonden, daar in en rond die kassen. Ze zijn alleen het type niet dat kosten noch moeite bespaart voor een plek op de voorpagina van landelijke media. Op het gebied van marketing lopen ze dan misschien niet voorop, op het gebied van technologie en productontwikkeling des te meer. Wat is belangrijker?
UITVALLERS
Grote sympathie hebben wij om uiteenlopende redenen voor de veredelaars van Axia Seeds in Naaldwijk, de mushroom maniacs van Mitrofresh (zie foto hieronder) en Food Fellows in Maasdijk. Maar als je in Rotterdam of Den Haag begint over Food Fellows kijken ze je aan of ze water zien branden. Nu denken wij, of beter gezegd hopen wij dat het niet heel lang meer duurt voordat Food Fellows een begrip is maar vooralsnog rinkelen er nog maar weinig belletjes als je hebt over deze vrienden van de Harvest House-telers. Terwijl zij met hun sauzen en soepen al miljoenen kilo’s uitvallers –de lelijke eendjes onder de tomaten en paprika’s- hebben gered van de versnipperaar.
DE PFALZ
Wat voor Food Fellows geldt, geldt min of meer ook voor Artisan Wines in ‘s-Gravenzande. Kenners weten de weg naar bedrijvenpark Teylingen moeiteloos te vinden, Artisan Wines doet zaken met toprestaurants als Triptyque in Wateringen, Aan de Zweth in Schipluiden, Parkheuvel in Rotterdam en ’t Ganzenest in Rijswijk, maar nog niet iedereen zegt deze importeur van authentieke wijnen iets. Terwijl de eigenaren Pieter-Dirk Roeleveld en Daniël Ros behoorlijk aan de (duurzame) weg timmeren en de ene na de andere prestigieuze award in de wacht slepen voor hun weergaloze wijnen. De hoogste tijd voor een nadere kennismaking.
Artisan Wines is een tamelijk jong bedrijf maar wel eentje met een langere voorgeschiedenis. De vader van Pieter-Dirk Roeleveld had een zwak voor Duitse wijnen, en dan met name wijnen uit de Pfalz. Als hobby begon hij wijnen uit de Pfalz te verzamelen en te importeren. Dat had allemaal niet zo heel veel om het lijf. Hij verkocht wat vondsten door aan vrienden, familie en relaties.
VAN HOBBY NAAR BUSINESS
Zoonlief voltooide ondertussen zijn middelbare school en ging een jaartje in een hotel in Zwitserland werken. Dat jaartje was bedoeld om na te denken over een vervolgstudie. Na lang wikken en wegen was hij eruit, het werd logistieke economie, maar hij vergat zich alleen voor de deadline in te schrijven. Hij besloot in dat tweede tussenjaar zijn vader te assisteren. Vanaf dat moment werd Wijnimport Scheveningen steeds minder hobby en steeds meer business. Het aandachtsgebied breidde zich langzaam uit naar Bourgogne, de Rhône en Italië.
Pieter-Dirk Roeleveld ging er heel onbevangen in. Hij schreef zich niet in op de Wijnacademie, hij ging met wijnboeren praten. Hij vroeg ze het hemd van het lijf. ,,Van doorvragen leer je het meest.”
TERUG NAAR DE BASIS
Hij viel met zijn neus in de spreekwoordelijke boter. Aan het begin van het millennium stond namelijk een nieuwe generatie wijnmakers op. In de jaren 50/60 werd wijnbouw grotendeels geïndustrialiseerd. Lees: kunstmest, machinale oogst, gekweekte gisten. Gevolg: voorspelbare wijnen met veel power en weinig finesse.
Jonge wijnmakers waren het beu dat zij hun druiven tegen vooraf vastgestelde prijzen, en tegen dezelfde prijzen als boeren op mindere percelen, moesten inleveren bij de coöperatie. Zij gingen zelf bottelen. En zij gingen terug naar de basis. Die ambitieuze wijnmakers activeerden bij hem een ontluikende passie voor wijn in het algemeen, en voor duurzame wijn in het bijzonder.
SANCERRE
De kwaliteitsverschillen in de Sancerre waren een soort eyeopener. ,,Velen gaan prat op de naam Sancerre. Dankzij de branding. Ik dacht voor 2003 net zo over. Maar Sancerre zegt alleen iets over de herkomst, het oostelijk deel van de Loire. Niets over de kwaliteit.” De Sancerre kent drie bodemtypes: klei en kalksteen (Les Terres Blanches), kalksteen bedekt met kiezels (Les Caillottes) en een klei-kiezelbodem met vuursteen (Silex ofwel silicium). Alleen al daarom kun je niet alle wijnen uit de Sancerre over één kam scheren. Marketing is vaker gebakken lucht gebleken.
Met de Sancerre Blanc Tradition van domaine Paul Cherrier won Artisan Wines goud tijdens het 35e Proefschrift Wijnconcours in de categorie beste witte wijn tot 30 euro. ,,Onze Sancerre is niet megastuwend in zijn aroma’s, expressief in jargon, maar in zijn smaak des te verfijnder. Wijnmaker Stéphane Cherrier gooide nadat hij het domein had overgenomen van zijn vader Paul het roer resoluut om en besloot te gaan voor kwaliteit in plaats van kwantiteit. Van tien tot zestig jaar oude wijnstokken maakt hij van met de hand geplukte sauvignon blanc-druiven een biologische Sancerre. Hij voegt met uitzondering van een minimale hoeveelheid sulfiet niets toe. Die filosofie tref je nauwelijks nog aan in de Sancerre.”
SCHOLLEKOP
De liefde voor een Westlandse schone was zo sterk dat Pieter-Dirk, ‘een echte Schollekop’, bereid was Scheveningen te verruilen voor ’s-Gravenzande. ,,Een Westlander is honkvast. Die wil nooit weg.” Als wij in het Westland zouden wonen, zouden wij daar ook nooit meer weggaan. Het Westland is niet het meest sprookjesachtige deel van Nederland, maar de zee is er nooit ver weg en je hebt er groenten in overvloed. We houden vooral van de Westlandse mentaliteit. Marketing is ook niet ons ding. Je schijnt het nodig te hebben voor je zichtbaarheid. Onbekend maakt immers onbemind. Maar met marketing scheidt je het kaf niet van het koren. Met marketing kun je wat krom is recht praten, met eerlijke communicatie lukt dat niet.
TE GELIKT
De wijnvoorraad werd in 2012 overgeheveld naar ’s-Gravenzande. Wijnimport Scheveningen dekte niet langer de lading. Een nieuwe, en toepasselijkere naam werd pas later gevonden. In 2018. Papa Roeleveld vond het wel welletjes en Westlander Daniël Ros -voorheen actief als commercieel directeur in de bloemensector- nam zijn stokje over. Wijnimport Scheveningen werd Artisan Wines want, stelt Daniël, ‘dat zegt veel meer iets over onze identiteit’. ,,Wij hebben een hekel aan gladde, commerciële wijnen. Die zijn ons te gelikt, te gekunsteld. Die negeren we dan ook. Daarmee maken we het onszelf niet gemakkelijk. Als importeur van authentieke wijnen zwemmen we tegen de stroom in.”
DESK RESEARCH
Beide heren zijn vooral sterk in searching, het speuren naar parels. Als wijnimporteurs zeggen dat ze een parel hebben ontdekt dan wordt al gauw gedacht dat ze op de bonnefooi op de Duitse, Franse of Italiaanse heuvels links- of rechtsaf de landweggetjes zijn ingereden. Net zolang totdat ze aan een zo’n ongebaand pad een wijnboer tegen het lijf lopen van wie nog nooit iemand heeft gehoord. Zo romantisch is het niet, ontkracht Pieter-Dirk Roeleveld dit beeld. ,,Het meeste speurwerk zit in desk research. Gidsen uitpluizen, het internet afstruinen. We verzamelen op deze manier een shortlist van adressen. Daar gaan we proeven.” Beurzen slaan ze meestal over want die vertegenwoordigen de ambachtelijke wijnboeren zelden.
GECONDITIONEERD TRANSPORT
Parels vinden hij en zijn compagnon Daniël Ros bijvoorbeeld bij de kleinere wijnboeren die op hetzelfde terroir actief zijn als de beroemde jongens. ,,Een van onze champagnes is van Patrick Regnault uit Le Mesnil-sur-Oger. Dit dorp staat internationaal bekend om zijn superieure chardonnaydruiven, en draagt een grand cru-status. Regnault leverde toen wij hem ontdekten aan grote huizen als Krug en Moët & Chandon. Zijn beste druiven hield, en houdt overigens nog steeds, hij voor zichzelf. Voor minder geld heb je onder zijn eigen label een veel betere champagne.” Dat die prijs lager ligt, heeft vooral te maken dat kleine boeren geen geld kunnen of willen pompen in marketing. Wat ook scheelt in de prijs is dat Artisan Wines rechtstreeks zaken doet met de wijnboer, en het geconditioneerde transport laat uitvoeren door Lievaart Expeditie uit De Lier.
FUNEST
Een andere bubbel van Artisan Wines, een spumante Alta Langa van pinot nero en chardonnay uit de Italiaanse regio Piëmonte viel tijdens hetzelfde concours in de prijzen, in de categorie mousserende wijn. Dat was niet voor het eerst. Drie keer eerder gingen ze met een award aan de haal voor een wijn van Ferdinando Principiano.
Een broze gezondheid als direct gevolg van het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen deed hem in 2004 besluiten op een natuurlijke manier verder te gaan. Daniël (zie foto hierboven): ,,Gif is zo funest. Frans onderzoek heeft uitgewezen dat Parkinson beroepsziekte nummer 1 is onder de wijnboeren omdat ze decennialang bloot hebben gestaan aan synthetische middelen.”
VITALE BODEM
Het ‘spuit-binnen-de-mazen-van-de wet-maar-raak’-beleid in de conventionele wijnbouw stuit de mannen van Artisan Wines tegen de borst. Ze pakken er een foto bij van weingut Porzelt uit Klingenmünster-Pfalz. Roeleveld: ,,Van zo’n vitale bodem worden wij heel blij. Een gezonde bodem is essentieel voor een goede wijn. Deze teelt krijgt geen boost door kunstmest waardoor de druivenstokken veel geleidelijker groeien.”
Geduld blijkt opnieuw een schone zaak. ,,Dit soort wijnen kennen doorgaans veel complexiteit en heel rijpe zuren. Ze zijn verteerbaar en delicaat. Zo anders dan die bombastische, lompe kaskrakers. Dat zijn wijnen waarin je geen frisse zuren proeft, dat zijn wijnen die veelal smaken naar banaan, vanille en toast door gekweekte gisten en het zware hout waarin ze worden bewaard. Wijn wordt niet gemaakt van boomstammen, maar van druiven hé.”
De riesling Lagenwein Maria Magdalena van weingut Porzelt is tijdens het 36e Proefschrift Wijnconcours zowel uitgeroepen tot Wijn van het Jaar in de categorie wit tot 40 euro als winnaar van Prix du Sommelier. ,,Fraai geëvolueerde rieslingtonen, smaak nog mooier dan de geur doet vermoeden, rijke maaltijdwijn met veel lengte,” aldus de jury.
SLOW WINE
Biologisch is echter geen garantie voor kwaliteit, weten ze bij Artisan Wines als geen ander. ,,De kunst is om onder die duurzame wijnen de parels te vinden.” Daarin slagen ze met vlag en wimpel, durven wij te stellen nadat we de catarratto van Tenuta Gorghi Tondi hebben ontkurkt. Intens, fris, floraal, met hints van vlierbessen, kortom: een feest. Geen feest waarbij de smaakpapillen hossend op de dansvloer staan. Eerder een feest waar volop wordt geschuifeld. Een slow wine vraagt om een langzame wals.
WWF
Tenuta Gorghi Tondi van de zussen Annamaria en Clara Sala is omgeven door een nationaal park dat wordt beschermd door het WWF in het zuidwesten van Sicilië. ,,Daar wordt beslist niet gerommeld. Alles met respect voor de natuur. Tenuta Gorghi Tondi is tevens het bewijs dat spontaan vergiste wijnen van een ongerept terroir niet peperduur hoeft te zijn. Deze catarratto kost 13,95 euro, maar van Gorghi Tondi hebben ze bij Artisan Wines ook flessen tussen de 8 en 12 euro.
FRUITPARADIJS
Mijd jij liever alcohol, hoef je Artisan Wines niet te mijden. Integendeel. De organic appelsappen van EVAbio zijn ongekend lekker. Niets aangezuurd, geen toegevoegde suikers, geen bewaarmiddelen. Puur fruit. Rijp fruit. Ze worden sinds 2000 gemaakt in Latsch, Laces in het Italiaans, een dorp in Val Venosta in Zuid-Tirol. Dit dal telt de meeste zonuren in de Alpen. Val Venosta is volgens Roeleveld één groot fruitparadijs. De bestemming voor onze eerstvolgende vakantie staat bij dezen geregistreerd. EVAbio produceert daarnaast verschillende blends. De appelsap (85 procent) met rode bietensap (15 procent) is een dikke aanrader.
HOPHOUT
Bijna alles wat Artisan Wines verkoopt, verkopen ze exclusief. HopHout, de mousserende wilde veldthee -getrokken van een natuurlijke melange van kamillebloem, munt, jasmijn, verveine en hop- van de Firma Bruis is op meerdere plekken in Nederland verkrijgbaar, waaronder, hoe logisch, bij het Betuws Wijndomein in Erichem en in de marché van Lindenhoff in Baambrugge. Ze hebben ‘m wel, die toffe non-alcoholische bubbel.
JAARWISSELING
Of je 2024, of 2025 (als je dit artikel niet meteen leest) begint met HopHout, de champagne van Patrick Regnault of de spumante van Ferdinando Principiano, en er wat borrelbrood van Vreugdenhil uit Maasdijk, een chutney van Syl’s uit De Lier en/of kaas van Van Winden uit Schipluiden (officieel Midden-Delfland maar dat ligt pal tegen het Westland aan) bij eet, écht: jouw jaarwisseling kan niet meer stuk.
We moeten ze nog testen, dat hadden we al willen doen, helaas zwemmen we niet in zeeën van tijd. Wat ze er allemaal aan baksels verkopen, we hebben geen idee: ze hebben niet eens een website. De Wateringse Oliebollenkraam, en daarmee De Wateringse IJssalon, heeft zelfs een broertje dood aan marketing. Als de oliebollen net zo goed zijn als de ijsbollen, we praten over dezelfde eigenaren, dan is geen reden meer over om het, tijdens de feestdagen, buiten het Westland te zoeken.
Beeld muv paddenstoelen: Artisan Wines
www.artisanwines.nl
Gepubliceerd: december 2023
Laatste update: oktober 2024