DUITSE DURF IN DUURZAAM DOMEIN

Van Ian van Eck weten wij dat hij een neus heeft voor mooie wijnen. Dus als deze Rotterdamse wijnhandelaar ons uitnodigt voor een weekendje back to the roots in Rüdesheim am Rhein dan zeggen wij geen nee. Bij weingut Carl Ehrard gaat een wereld voor ons open.

bezetenvaneten_facebook_profielfoto

WEINGUT CARL EHRHARD

Ze torent metershoog boven ons uit, Germania, de beschermvrouwe van de Rijn. Ze ontfermt zich minstens zo hard over de wijngaarden van Carl Ehrhard die tussen haar en de rivier zijn gelegen. Germania is het standbeeld op het monument Niederwalddenkmal dat tussen 1871 en 1883 is gebouwd na de Frans-Duitse Oorlog. Dit gewapende conflict werd beslecht in het voordeel van de Pruisen. Voor ervaren wandelaars is een klimtocht door de wijngaarden naar het monument een aanrader, voor hen met een mindere conditie is er de Seilbahn. Volgens Carl Ehrhard is de Seilbahn de meest comfortabele kabelbaan van Europa. Enige jaloezie wekt ze wel. Het uitzicht dat zij dagelijks heeft, is met geen pen te beschrijven. Ze ziet en overziet alles. Geen inwoner van het circa achtduizend koppen tellende Rüdesheim am Rhein blijft door Germania onbespied.

WILDE GISTENDOMEIN

Dat we vandaag hier mogen zijn, dat hebben we te danken aan Ian van Eck, de sympathieke wijnleverancier uit Rotterdam. Zijn vriend Carl Ehrhard heeft hem uitgenodigd voor een weekendje Rüdesheim en de onbezette stoel in de auto is ons gegund. Na een warm welkom neemt Carl Ehrhard ons gelijk zijn serene kelder in, het domein van de wilde gisten. Als zevende generatie wijnmakers gooide hij zo’n vijftien jaar geleden het roer om. ,,Ik was niet gelukkig. Ik verdiende aan mijn wijnen veel geld maar geld is niet alles. Ik vond mijn wijnen te doorsnee. Ik wilde wijn maken zoals mijn overoverovergrootvader dat in 1884 deed. Organisch en authentiek. Weg met de commerciële wijnen uit stalen vaten. Back to the roots.”

1800 LITER WIJNKRUIK VAN KLEI

Stalen vaten zijn overigens niet helemaal uit zijn weingut verdwenen. ,,Ik gebruik deze uitsluitend om de wijn door te sluizen voor het bottelen. Alle wijnen bewaar ik voortaan op eikenhout. Dat is tegenwoordig heel ongewoon, je hebt amper rieslings die op hout zijn gelagerd.” Nog niet tijdens ons bezoek maar inmiddels gearriveerd is een 1800 liter kruik van terracotta, handgemaakt door de keramisten van Artenova, twintig kilometer ten zuiden van Florence. ,,In de Rheingau ben ik de eerste die wijn in klei laat rijpen. Later dit jaar volgen nog drie amforen. Zodra die binnen zijn, wacht 15 procent van de productie in de cellar in klei. Da’s in de moderne wijnwereld volkomen ongebruikelijk.”

WIJNUNIVERSITEIT

Sinds die ommekeer werkt Carl Ehrhard uitsluitend met oorspronkelijke druiven: riesling en spätburgunder ofwel pinot noir. ,,Chardonnay is geen druif die thuishoort in de Rheingau. Die moet je er dan ook niet willen aanplanten.” De Moezel, Mosel in het Duits, staat nog altijd op nummer in de rieslinglijst: de meeste grand cru’s bevinden zich daar. De laatste twintig jaar komt de Rheingau, waartoe Rüdesheim behoort, kwalitatief behoorlijk in de buurt. Oenologen kennen de weg naar de Rheingau inmiddels blindelings. Geisenheim, de buurman van Rüdesheim, beschikt over een wijnuniversiteit, die met die in Montpellier en California in Davis tot de grootste ter wereld behoort.

ROTER RIESLING

Met zijn ongefilterde roter riesling wekt Carl Ehrhard opnieuw onze interesse. Van rode riesling wisten wij niet het bestaan. ,,Rode riesling is familie van de riesling maar uiterlijk draagt hij de kenmerken met een grauburgunder ofwel pinot gris. Zo’n vijf, zeshonderd jaar geleden was de roter riesling een veelvoorkomend ras in deze contreien. Op een zeker moment is hij in de vergetelheid geraakt. Met deze oerdruif wordt al enige tijd opnieuw geëxperimenteerd.”

Germania, de beschermvrouwe van de Rijn

OP VOETBALSCHOENEN

Negen hectare beslaan de wijngaarden van Carl Ehrhard in Rüdesheim, gelegen op de hellingen van het kwartsietrijke middelgebergte Taunus. Carl Ehrhard zweert bij dry farming. Aan irrigatie doet hij bewust niet. Druiven die niet zijn bijgevoed geven veel meer structuur aan de wijn, vindt hij. ,,Wat ik doe is niet spectaculair. Ik laat de natuur haar gang gaan. Dat zijn we in de loop der jaren met zijn allen vergeten te doen, te vertrouwen op de natuur. Als je de natuur gaat sturen, dan krijg je eenheidsworst. Dan smaken alle wijnen hetzelfde. Je wilt toch juist complexiteit in je wijnen? Het is zo logisch om de natuur te volgen, om rekening te houden met de maanstanden. Alle druiven worden handmatig geplukt. Met de hand en op voetbalschoenen.” Nee, hij maakt geen geintje. Ehrhards wijngaarden zijn dermate steil dat de gladde zolen te riskant zijn. Blends heeft hij niet, hij maakt uitsluitend single wijnen, wijnen van één druivenras, afkomstig van één perceel. Old school wordt alom gewaardeerd. ,,Je ziet het terug in de hoge punten en beoordelingen in diverse gidsen.” Ehrhards riesling spätlese uit 2020, afkomstig van het perceel Berg Rottland staat in de top 10 van Vinum, dé wijngids van Duitsland. ,,Mensen zijn niet dom. Mensen proeven als iets niet volledig uit je hart doet.” Ian van Eck knikt instemmend. Hij walst met een pinot noir uit 2011, afkomstig van Ehrhards domein Berg Roseneck, steekt zijn neus erin en brengt het glas aan zijn lippen. ,,Wow, deze is van wereldklasse.”

ALLY

Teef Ally, een kruising tussen een labrador en bordeauxdog, wijkt geen moment van zijn zijde. ,,Ally is de enige vrouw die naar je lacht als je lazarus thuiskomt.” Sinds de goedlachse wijnmaker niet meer vliegt kan zij ook altijd mee. ,,Ik ben gestopt met vliegen om mijn ecologische voetstappen te beperken. Bijkomstig voordeel is dat je met de auto veel meer ziet. Naar Ally is een 65 jaar oud eikenhouten vat vernoemd in zijn kelder. De andere gepersonaliseerde vaten dragen de namen van zijn echtgenoot en drie dochters. ,,Vorige week hebben mijn dochters mij toevertrouwd dat ze met z’n drieën de weingut na mijn pensioen zullen overnemen. Ik heb ze nooit gepusht, ik heb hen zelfs nooit gepolst. Een groter cadeau had ik me desondanks niet kunnen wensen.”

NATUURLIJKE GISTING

Op papier is hij dan misschien minder rijk, maar dat staat in schril contrast met het geluk dat hij ervaart door dicht bij de natuur te blijven. Ian: ,,Carl is niet de enige biodynamische wijnboer. Hij is echter een van de weinigen die deze filosofie zowel op het land als in de kelder hanteert. Door de zeer langzame, traditionele en natuurlijke gisting krijgen zijn wijnen de tijd die nodig is om karakter en aroma’s te ontwikkelen.” Carl: ,,Ik maak nu totaal andere wijnen dan een anderhalf decennium geleden. Voor de commercie zijn het veel te ingewikkelde wijnen. Deze wijnen zijn voor de niche, voor de connaisseurs. Gisteren belde een assistent van een bekende wijnschrijver. Deze man rijdt in de allergrootste Mercedes. Hij wilde bij mij langskomen, hij was echter alleen geïnteresseerd in mijn duurste wijnen. Ik heb die assistent gelijk afgewimpeld. Als dat zijn insteek is, sla mij dan vooral over.”

GERASPTE SZECHUANPEPER

NOOIT GENOEG (VAN) RIESLING

Ehrhards wijnen zijn vooral eetwijnen. En dat demonstreert hij met een riesling uit 2015, 2018 en 2019 die een voor een overeind blijven bij de huisgemaakte soep van pastinaak, bleekselderij, ui, peterselie en aardappel en met een riesling spätlese (late pluk) en auslese (extra rijp) die het parelhoen met venkel optillen. Carl Ehrhard blijkt een hartstochtelijke wijnmaker en begenadigd kok ineen. Alsof we nog niet genoeg hebben gegeten en gedronken neemt ons vervolgens mee naar zijn favoriete restaurant, Bees. ,,Van riesling krijg je toch nooit genoeg?”

GERASPTE SZECHUANPEPER

Onderweg passeren we een shisha lounge. Dat Rüdesheim te boek staat als het Salou voor senioren, dat is niet terecht. Geen braadworsten in Bees maar coquilles met zwarte tagliatelle, een beurre blanc en geraspte szechuanpeper die volgens Ehrhard lokaal wordt geteeld. Dankzij Naomi Burgardt van Bees weten we dat we even verderop, in Taunusstein, bij Der Rheingau Affineur moeten zijn voor superieure kazen. In het wijnmuseum en de vinotheek Rheinweinwelt naast Bees vergapen wij ons aan de druivenstokken als sculpturen van kunstenaar Stephan Guber. Overnachten mogen we bij zijn zus, die aan de overkant van de weingut het hotel Altdeutsche Weinstube bestiert. Boven ons bed hangt een treffende spreuk: Wer Wein GenieBt, kostet Geheimmisse. Vrij vertaald: wie van wijn houdt, proeft geheimen. Voor die van Carl Ehrhard hoef je niet per se vijf uur in de auto te zitten, al is die tocht de moeite meer dan waard, ze zijn vlakbij te ontrafelen, en wel bij Ian van Eck in Rotterdam.

www.ianenwijn.nl
www.weingut-carlehrhard.de

Gepubliceerd: januari 2023

 

Lees verder in deze categorie

WIJN IN DE HOOFDROL

De sommeliers zijn bij NOTK als eerste aan zet. De chef kookt naar de wijnen toe. Deze onconventionele werkwijze pakt verrassend goed uit. Je hoeft daar trouwens niet in mee te gaan. Je kunt er de wijn-spijsverplichting loslaten en je tegoed doen aan deelbare bites.

Lees verder

CIRCULAIRE WIJNEN VAN FRUITSCHAALDRUIVEN

Niet van chardonnay, niet van merlot of pinot noir, néé, de wijnen van Wouter Bijl uit Rotterdam worden gemaakt van overgebleven of onverkoopbare tafeldruiven. Die wijnen maakt hij bovendien niet op een charmant chateau in the middle of nowhere, maar op een plek die volcontinu in beweging is: de rauwe Rotterdamse haven.

Lees verder